Tüm dünyada hissedilen iklim değişikliği, kentleri olumsuz yönde etkilemektedir. İklim değişikliği son yıllarda ülkemiz genelinde de sıcak hava dalgaları, ani ve şiddetli yağışlar, orman yangınları ve kuraklık olarak etkilerini göstermektedir. Tüm dünyada ülkeler ve şehirler, iklim değişikliği ile mücadele için birçok çalışmayı hayata geçirmek üzere adım atmıştır. Ancak şehirler özelinde yapılan çalışmaların ortak amaca yönelik olması adına birlikte hareket edilmesi gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda, Avrupa Birliği üye ve aday ülkeleri da dahil olmak üzere birçok ülke, iklim değişikliği için “İKLİM NÖTR” şeklinde isimlendirilen hedef etrafında toplanmıştır. Ülkemiz de bahsedilen hedef için taraf olmuş ve 2050 yılında kirletici gazların atmosfere daha az salınımı için çalışmalara başlamıştır.

Melikgazi Belediyesi, ülkemizin bu hedefine katkı sağlamak ve Melikgazi İlçesi özelinde atmosfere salınan karbon emisyonlarını azaltmak ve değişen iklime uyum çalışmalarını daha sistematik olarak desteklemek adına 2022 yılında “İklim ve Enerji - Avrupa Birliği Başkanlar Sözleşmesi (Covenant of Mayors - CoM)” isimli çalışmaya dahil olmuştur. Melikgazi Belediyesi, bu yıldan sonra Melikgazi İlçesi özelinde saha analizlerini gerçekleştirmiş ve “Sürdürülebilir İklim ve Enerji eylem Planı – SECAP” çalışmalarını tamamlamıştır.

İçerisinde “İklim Tehlikeleri, Risk ve Kırılganlık Analizi, Emisyon Projeksiyonu ve Hedefler, Uyum ve Azaltım Eylem Programı” başlıklarında analizler ve 2035 ile 2050 yılları için hedefler olan Melikgazi SECAP dosyasına aşağıdaki link üzerinden ulaşılabilmektedir.

https://www.melikgazi.bel.tr/dokuman/projeler/melikgazi_secap_raporu.pdf

SECAP SÜRECİ VE GERÇEKLEŞTİRİLEN ÖRNEK ÇALIŞMALAR

1.İKLİM VE ENERJİ AVRUPA BELEDİYE BAŞKANLARI SÖZLEŞMESİ

İklim ve Enerji Avrupa Belediye Başkanları Sözleşmesi, Avrupa Birliğinin iklim ve enerji hedeflerine ulaşma adına belediye başkanlarının desteklenmesi için 2008 yılında Avrupa Komisyonu tarafından başlatılmış bir programdır. Sözleşme, iklim değişikliğinin etkilerini azaltma adına; Kapsanan bölgede karbon emisyon oranlarını düşürme, temiz enerji kullanımını artırma, 2050 yılına kadar iklim nötr hedefine ulaşma konularında belediyeleri harekete geçirmeyi amaçlamaktadır.

Tüm Avrupa’da 53 Ülke, 11.077 Belediye, 360 Yerel ve bölgesel ajans, 35+ destekleyici kurum Başkanlar sözleşmesine imza atmıştır.

Ülkemizde 9 Büyükşehir Belediyesi, 33 İl ve İlçe Belediyesi, Marmara Belediyeler Birliği ve Türkiye Belediyeler Birliği sözleşmeye imza atmıştır.

1.1. Sözleşmeye Katılım Süreci

Belediye Meclisinden Başkanımıza imza yetkisi alındıktan sonra sözleşmeye imza atılması konusunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Dış İşleri Bakanlığından olur alındıktan sonra Belediye Başkanımız sözleşmeyi imzalamıştır.

İmza sonrası sözleşme Başkanlar Sözleşmesi Platformuna yüklenerek üyelik süreci başlatılmıştır. Üyelik ile birlikte 2 yıl içinde Melikgazi için Enerji ve İklim Eylem Planı oluşturularak sisteme yüklenmiştir.

1.2. Sözleşme ile Elde Edilen Kazanımlar

§ Küresel bir konuda belediyemizin prestijine katkı sağlayan bir adım atılmış oldu.

§ Çevre ve iklim konusunda yapılacak çalışmalar kısa, orta ve uzun vadede belirlenmiş oldu.

§ Melikgazi için kısa orta ve uzun vadeli iklim-enerji eylem planı oluşmuş oldu.

§ Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı konusunda fırsatlara erişim artmış oldu.

§ Çevre-iklim konusunda çalışan uluslararası kurumların yer aldığı ağlara erişim kolaylığı elde edildi. (bknz. MLGP4 Platformu)

§ Çevre, iklim ve enerji konularında ulusal ve uluslararası fon kaynaklarına erişim fırsatı artmış oldu. (bknz. Hibe ile gerçekleşen The Solar City Projemiz https://www.melikgazi.bel.tr/proje/the-solar-city-projesi)

§ Özellikle çevre, iklim, enerji temalı Horizon programı ile oluşturulan konsorsiyumlara dahil olabilme öz niteliği sağlanmış oldu.

§ Çalıştaylara, hibe fırsatı araştırmalarına ve şehir eşleştirme programlarına katılım hakkı elde edilmiş oldu.

2. ÇOK SEVİYELİ YÖNETİŞİM PLATFORMUNA (MLGP4) KATILIM

“Enerji Dönüşümü için AB: Batı Balkanlar ve Türkiye'deki Belediye Başkanları Sözleşmesi”, Avrupa Birliği ve Almanya Federal Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı tarafından ortaklaşa finanse edilen, Batı Balkanlar'da GIZ ve Türkiye'de CPMA tarafından uygulanan çok donörlü bir projedir. Projenin amacı, iklim değişikliğiyle mücadele etmek, Batı Balkanlar ve Türkiye'de Belediye Başkanları Sözleşmesi'nin (CoM) farkındalığını artırmak, bölgedeki enerji dönüşümünü desteklemek ve yerel yönetimlerin kapasitesini geliştirmektir.

“EU4 Enerji Dönüşümü: Batı Balkanlar ve Türkiye Belediye Başkanları Sözleşmesi” çerçevesinde, Çok Seviyeli Yönetişim Platformu (Multi-Level Governance Platform - MLGP) oluşturulmuştur.

MLGP, ulusal, bölgesel ve yerel yönetimler ile diğer paydaşlar arasında etkili işbirliğini sağlamak için bir araçtır. Bu platform, farklı düzey ve paydaş gruplarının ihtiyaçlarını anlamak ve iklim politikalarını etkili bir şekilde tasarlamak ve uygulamak amacıyla etkileşimi kolaylaştırmayı hedefler. Melikgazi Belediyesi, bu platforma gözlemci belediye olarak katılmış ve teknik destek almıştır.

3. THE SOLAR CITY PROJESİ

Gerçekleştirilen iklim odaklı çalışmalar aynı yıl içerisinde meyvelerini vermeye başlamıştır. Melikgazi Belediyesi olarak İklim Değişikliği ile mücadele kapsamında özgün bir proje daha hayata geçirilmiştir. "The Solar City Project" isimli proje, Avrupa Birliği’nden hibe desteği almıştır.Avrupa Birliği desteği ile Litvanya Merkezi Proje Yönetim Ajansı (CPVA), Almanya GIZ ile birlikte, Batı Balkanlar ve Türkiye’deki belediyelerin iklim değişikliği çalışmalarını desteklemek amacıyla açılan “Small-Scale Project Implementation In The Fields Of Energy, Climate Protection and Transport For Municipalities and Cities In Türkiye” isimli hibe çağrısına Melikgazi Belediyesi tarafından sunulan The Solar City Project isimli proje, 167.186,98 Euro toplam bütçe ile Türkiye’den hibe desteği almaya hak kazanan 2 belediyeden biri olmuştur.

Proje, belediyenin enerji ihtiyacının güneş enerjisinden sağlanması temeline dayandırılmıştır. Proje ile kurulan güneş enerjisi santralleri ve elektrikli araç şarj istasyonları ile iklim değişikliği ile mücadeleye hız kesmeden devam edilmiştir. Projenin detaylarına aşağıdaki link üzerinden ulaşılabilir.

https://www.melikgazi.bel.tr/proje/the-solar-city-projesi